Ocena zdolności kredytowej to jedno z głównych badań przeprowadzanych w trakcie procesu kredytowego. Zanim bank zadecyduje o wypłaceniu pieniędzy, musi zorientować się w sytuacji życiowej interesanta. W celu uzyskania kredytu hipotecznego, inwestycyjnego czy innego trzeba spełnić szereg wymagań. Instytucje bankowe sprawdzają m.in. korelację pomiędzy dochodami a wydatkami, stan cywilny czy obecność innych zobowiązań finansowych. Jakie jeszcze wymagania trzeba spełniać, aby móc dostać kredyt?
Co to jest zdolność kredytowa i jak się ją określa?
Udzielanie kredytów jest skomplikowanym procesem, podczas którego bank musi sprawdzić wiele aspektów dotyczących potencjalnego kredytobiorcy. Jeden z podstawowych elementów analizowanych przez instytucje finansowe stanowi zdolność kredytowa interesanta. Czym ona jest? Zdolność kredytowa to możliwość spłaty środków udzielonych na kredyt hipoteczny, inwestycyjny czy konsumpcyjny.
Zdolność kredytową określa się poprzez zbadanie kilku ważnych aspektów związanych z finansami i statusem klienta banku. W pierwszej kolejności analizowane są czynniki dotyczące wysokości dochodów, aktualnego zadłużenia czy miesięcznych kosztów utrzymania – czynszu, opłat za media itp. Jest to badanie ilościowe, w którym bank porównuje miesięczne przychody i wydatki interesanta.
Drugą część analizy zdolności kredytowej stanowi wywiad jakościowy. Podczas tego badania sprawdza się, czy istnieją przesłanki do tego, aby klient potencjalnie nie spłacił zaciągniętego kredytu. Pod lupę banku trafia m.in. wiek interesanta, jego stan cywilny, status mieszkaniowy, wykształcenie, staż pracy, wykonywany zawód czy historia kredytowa. Ta ostatnia jest bardzo ważna, ponieważ umożliwia sprawdzenie sumienności spłacania zobowiązań, które klient zaciągnął wcześniej.
Istotny jest także status zatrudnienia. Potencjalny kredytobiorca musi posiadać dokument poświadczający legalność jego dochodów. Chodzi o umowę o pracę lub zlecenie. Większe szanse na udzielenie kredytu mają osoby zatrudnione na podstawie umowy o pracę.
Dodatkowym atutem przy określaniu zdolności kredytowej jest posiadanie kontraktu na czas nieokreślony. Jest to najbezpieczniejszy rodzaj umowy, który chroni stosunki pracy kredytobiorcy i zmniejsza ryzyko straty w oczach instytucji finansowej.
Czy zdolność kredytowa to jedyne wymaganie wobec kredytobiorcy?
Zanim potencjalny kredytobiorca uzyska pieniężne środki, musi spełnić szereg wymagań. Oprócz posiadania zdolności kredytowej instytucje finansowe mogą również oczekiwać od klientów zobowiązania polegającego na zabezpieczeniu kredytu. Jest to narzędzie, które gwarantuje instytucjom finansowym zmniejszenie ryzyka kredytowego, czyli ryzyka związanego z niespłacaniem zobowiązań.
W celu zabezpieczenia swoich przyszłych dochodów bank stosuje różnego rodzaju narzędzia. W przypadku kredytów konsolidacyjnych bądź gotówkowych instytucje finansowe zazwyczaj asekurują się poprzez ustanowienie zastawu na ruchomościach, które zostały zakupione z pieniędzy udzielonych przez bank.
Zabezpieczenie może też przyjąć formę hipoteki, czyli ograniczenia prawa kredytobiorcy do nieruchomości, na którą zaciągnął zadłużenie. Hipoteka wiąże się z tym, że do czasu spłaty należności bank uznawany jest za równoprawnego właściciela domu czy mieszkania. Taki rodzaj asekuracji stosowany jest wtedy, gdy bank daje kredyt hipoteczny. Zdolność kredytowa i hipoteka to jednak nie wszystkie wymagania stawiane przed klientem, który ubiega się o pieniądze na nieruchomość.
Aby uzyskać kredyt na budowę domu lub kupno lokalu mieszkalnego trzeba mieć również wkład własny. Chodzi o zgromadzony kapitał, który kredytobiorca jest w stanie przeznaczyć na swoją inwestycję. Przy kredytach hipotecznych wkład własny powinien wynosić 20% ceny mieszkania czy domu. Interesanci z takimi oszczędnościami w oczach instytucji finansowej zyskują wiarygodność i stają się klientami, którzy generują niższe ryzyko kredytowe.