W Polsce problem narkomanii stanowi poważne wyzwanie dla systemu ochrony zdrowia oraz społeczeństwa jako całości. Leczenie osób uzależnionych od substancji psychoaktywnych, takich jak narkotyki, wymaga zastosowania skutecznych metod terapii oraz współpracy specjalistów na różnych płaszczyznach, w tym medycyny, psychologii, pedagogiki i socjologii. W poniższym artykule przedstawiamy najważniejsze aspekty procesu leczenia uzależnienia od narkotyków oraz terapie stosowane w celu pomocy pacjentom w walce z nałogiem.
Diagnoza i ocena sytuacji
Pierwszym etapem leczenia uzależnienia od narkotyków jest dokładna diagnoza stanu pacjenta oraz ocena sytuacji społecznej, zdrowotnej i psychicznej. Na tym etapie ważna jest rozmowa z lekarzem specjalistą oraz przeprowadzenie odpowiednich badań diagnostycznych, takich jak badania laboratoryjne krwi czy psychologiczne testy osobowości. Wywiad lekarski pozwala na określenie rodzaju używanych substancji psychoaktywnych, czasu trwania uzależnienia i wcześniejszych prób leczenia.
Odetoksowanie organizmu
Kolejnym krokiem w leczeniu uzależnienia od narkotyków jest odtrucie organizmu, zwane również detoksykacją. To proces eliminacji szkodliwych substancji z organizmu pacjenta, który należy przeprowadzić pod nadzorem personelu medycznego. W zależności od rodzaju narkotyku, długości trwania nałogu i stanu zdrowia pacjenta, detoks może być realizowany zarówno na oddziale zamkniętym, jak i w warunkach ambulatoryjnych. Podczas tego etapu leczenia pacjent może odczuwać różne objawy związane z odstawieniem narkotyku, takie jak bóle głowy, nudności, wymioty, drgawki czy zaburzenia snu.
Farmakoterapia
W ramach leczenia uzależnienia od narkotyków stosuje się również farmakoterapię, czyli leczenie farmakologiczne, które ma na celu zminimalizowanie objawów abstynencji oraz uniknięcie nawrotów. Lekarze dobierają odpowiednie preparaty na podstawie indywidualnych potrzeb pacjenta oraz jego sytuacji klinicznej. W przypadku uzależnienia od opioidów (np. heroiny) może być stosowana metadonowa terapia substytucyjna lub leki hamujące działanie opioidów (np. naltrekson).