Rozliczenie podatkowe osób prowadzących działalność rolniczą ogranicza się do konieczności rozliczania się z podatku VAT. Rolnicy są zwolnieni z obowiązku prowadzenia ksiąg rachunkowych. Nie obowiązują ich przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a jedynie przepisy ustawy o VAT. W jaki sposób rolnicy rozliczają podatek VAT? W jaki sposób mogą przejść na VAT ogólny i z jakimi konsekwencjami taka decyzja będzie się dla nich wiązać?
Kim są rolnicy ryczałtowi?
Termin rolnik ryczałtowy według definicji dotyczy rolników, którzy dokonują dostaw pochodzących z własnej działalności rolniczej produktów rolnych lub świadczą innego typu usługi rolnicze i korzystają ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust 1. pkt 3. Wyjątkiem są rolnicy, którzy są zobowiązani do prowadzenia ksiąg rachunkowych na podstawie odrębnych przepisów. Ważnym elementem rozliczania podatkowego rolników ryczałtowych jest też to, że w związku ze zwolnieniem z opodatkowania VAT dostawy towarów i świadczenia usług przez rolnika ryczałtowego nie musi być on rejestrowany w urzędzie skarbowym jako czynny podatnik VAT.
Rolnicy ryczałtowi są także zwolnieni z obowiązku wystawiania faktur za wykonywane czynności. Wiąże się to też z brakiem obowiązku prowadzenia ewidencji. Sami dokonując dostawy towarów lub świadcząc innego typu usługi rolnicze dla czynnych podatników VAT, otrzymują od nabywców dokumentujące zawarte transakcje faktury VAT RR. Sytuacja jest o tyle nietypowa, że faktura jest wystawiana przez nabywcę, a nie przez sprzedawcę lub wykonawcę usług. Na podstawie zebranych faktur rolnik ryczałtowy może się ubiegać o zwrot podatku z tytułu nabywania niektórych, opodatkowanych stawką VAT, środków produkcji dla rolnictwa.
Warunki przejścia rolnika ryczałtowego na VAT ogólny
Ryczałtowe rozliczenie podatku VAT przez rolnika jest dobrowolne. W każdej chwili rolnik może też przejść na zasady ogólne. Można to zrobić nawet w trakcie trwania roku podatkowego. Zanim się jednak podejmie taką decyzję, warto skorzystać z usługi doradztwa podatkowego, aby ocenić, czy taka zamiana naprawdę będzie korzystna. Do przejścia rolnika ryczałtowego na VAT ogólny wystarczy przed rozpoczęciem miesiąca, w którym ma nastąpić zmiana, złożyć w urzędzie skarbowym zgłoszenie rejestracyjne VAT-R. Od momentu rejestracji zmiany rolnik staje się czynnym podatnikiem VAT.
Z jakimi konsekwencjami wiąże się rozliczanie VAT przez rolnika na zasadach ogólnych?
Zmiana polegająca na rejestracji rolnika jako czynnego podatnika VAT będzie się dla niego wiązała z wieloma zmianami. Więcej na ten temat opowiedział nam nasz rozmówca, specjalista i doradca podatkowy z Biura audytorsko-księgowego eKFK w Warszawie:
Będąc czynnym podatnikiem VAT, rolnik traci prawo do ubiegania się o zwrot podatku VAT z tytułu dostawy produktów i usług rolnych na rzecz nabywców, którzy są czynnymi podatnikami VAT. Nie może już bowiem żądać od nabywcy faktur VAT RR. Za to sam będzie musiał zacząć wystawiać faktury za sprzedaż towarów i usług z naliczonym podatkiem należnym, a także prowadzić ewidencję sprzedaży i zakupów VAT oraz odprowadzać podatek należny. Rolnicy, którzy są czynnymi podatnikami VAT, muszą też co miesiąc wysyłać plik JPK V7.
To wszystko nie oznacza jednak, że bycie czynnym podatnikiem VAT wiąże się dla rolnika jedynie z dodatkowymi obowiązkami i nie daje mu żadnych korzyści. Rolnicy, którzy zostają czynnymi płatnikami VAT, dostają możliwość zmniejszenia podatku należnego o podatek, który został naliczony przy zakupie niezbędnych do prowadzenia działalności towarów i usług. Dzięki temu mogą odliczyć VAT, który został naliczony w cenach kupowanych przez siebie towarów i usług. Podstawą rozliczeń są posiadane przez rolnika faktury VAT oraz prowadzona ewidencja zakupów VAT.